Duurzaam ondernemen is meer dan 'groen doen'

Bron: dit artikel verscheen eerder in het Algemeen Dagblad (AD)

OPINIE | Als we allemaal in een volledige elektrische Tesla rijden, is de ideale maatschappij nog niet per se bereikt, zegt Jan Willem Nieuwenhuys. ‘Duurzaamheid gaat primair over mensen. Laten we daarnaar handelen.’

Er is veel bereikt met duurzaam beleggen; van ‘rekening houden met’ tot actief sturen op klimaat, biodiversiteit en mensenrechten. De vraagstukken waar onze samenleving nu mee kampt, vragen echter om een andere oplossing.

We leven in een tijd waarin een doorgeslagen bureaucratie mensen dreigt te vermorzelen. Het is onethisch dat beroepen die voor de samenleving onmisbaar zijn zo weinig betaald krijgen dat de bestaanszekerheid in het geding is. Om dit te veranderen is het van cruciaal belang dat er meer oog komt voor de menselijke maat en het algemeen welzijn.

Duurzame beleggers kunnen hier een groot verschil maken, mits zij bereid zijn hun werkterrein te verbreden en duurzaamheid niet eenduidig als ‘groen’ interpreteren. Het vermijden van emissies is nuttig en noodzakelijk, maar als iedereen in een volledig elektrische Tesla rijdt, is de samenleving niet duurzaam, laat staan gelukkig. Ook een groene bureaucratie kan immers een destructief effect hebben.
Ik pleit ervoor dat duurzame beleggers zich niet alleen afvragen of een onderneming als ‘het beste jongetje in de klas’ omgaat met het klimaat, maar zich ook laten horen in de discussie over de waardering van mensen in vitale beroepen.

Ik pleit ervoor dat duurzame beleggers zich uitspreken over democratie en rechtstaat. Niet alleen door dictatoriale regimes te veroordelen en uit te sluiten. Maar ook door bedrijven en overheden te steunen die fundamenteel opkomen voor democratie en rechtstaat.

Ik pleit ervoor dat wij afstand nemen van wat uit neoliberale hoek als normaal wordt beschouwd; het recht van de sterkste. Competitie en financieel-economische prestaties bepalen de rangorde en bestaansrecht. Het algemeen belang is een kostenpost. Focus op individuele welvaart in combinatie met verwaarlozing van publieke diensten en iedereen die daarin werkzaam is, en het negeren van waarden als zorg, natuur, cultuur, zekerheid en solidariteit, leiden tot uitsluiting, onderwaardering en steeds grotere extremen in de samenleving. Het verdwijnen van het midden in de politieke opvattingen, de bereidheid ‘de boel bij elkaar te houden’; daarin moeten ook duurzame investeerders en ondernemers hun rol pakken. Met impact investing kunnen zij een volgende stap zetten. Rechtstreeks investeren in bedrijven en initiatieven waar welvaart én welzijn inclusief zijn. Waar vitale beroepen niet alleen applaus oogsten, maar ook fundamenteel anders beloond worden.

En ten slotte pleit ik ervoor dat we in onze eigen omgeving op basis van vertrouwen afspraken maken. Stop de waanzin van de checklijstjes en de juridisering van de samenleving waarin managers alles controleren. Neem mensen serieus in hun verantwoordelijkheidsbesef en waardeer het. Duurzaamheid gaat primair over mensen. Laten we daarnaar handelen.

Jan Willem Nieuwenhuys is directeur van Fair Capital Partners.


Bron: 17 oktober 2020, Algemeen Dagblad