Ligt de toekomst van voeding, plastic, brandstof en kleding in de zee?

Voor elk feestje een nieuw kledingstuk, jaarlijks nieuwe ballen in de kerstboom en een constant gevulde ijskast met exotische producten; goedkope ketens maken Nederlanders massaal verslaafd aan het kopen van spullen, vaak gemaakt van vervuilende grondstoffen. Terwijl we zoeken naar manieren om van die verslaving af te kicken, wordt er ook hard gewerkt aan nieuwe, schone producten. 

Dat de situatie onhoudbaar is, blijkt uit het onderzoek van het Global Footprint Network. Deze organisatie berekent jaarlijks op welke datum we de natuurlijke grondstoffen die de aarde in een jaar kan leveren, verbruikt zijn. Ze noemen dat Earth Overshoot Day. Dit jaar vond die dag op 29 juli plaats. Vanaf dat moment leven we als het ware op de pof en plunderen we de planeet. 

Het gaat helpen als we massaal minimalistischer gaan leven, maar zo lang bedrijven consumenten blijven verleiden om steeds meer te kopen, is dat geen realistisch vooruitzicht. En consumenten bewust maken van de gevolgen van hun keuzes, heeft tijd nodig. Kan de overheid dan bedrijven verbieden om reclame te maken voor vervuilende producten? Of nog beter, verbieden om vervuilende producten te maken? Ook dat heeft tijd nodig. En lef van politici. Maar wat helpt dan wel, nu, op dit moment? In ieder geval het zoeken van schone alternatieven voor vervuilende producten. 

Zelf denk ik dat zeewier de toekomst heeft. Zeewier is een soort wonderplantje. Het groeit razendsnel in cycli van 90 dagen, heeft geen pesticiden, landbouwgrond of schaars drinkwater nodig. Het biedt een duurzaam alternatief voor (vee)voeding, plastic, brandstof en kleding. Veel van deze toepassingen zijn nog in de experimentele fase, maar onderzoek van de Universiteit van Wageningen wijst uit dat de ontwikkelingen veelbelovend zijn.  

Zeewier is een goede vleesvervanger, want het zit boordevol vitaminen, mineralen en proteïne. Daarnaast smaakt het ook heerlijk. Met 2 procent van het zeeoppervlak kunnen we in 2050 ongeveer 9 miljard mensen voeden.   Het is ook geschikt om aan dieren te voeren. Bijvoorbeeld als krachtvoer voor koeien. Mooie bijkomstigheid is dat koeien die zeewier eten, veel minder methaan uitstoten. Nog mooier is The Dutch Weedburger, een bedrijf dat hamburgers van zeewier maakt, volledig plantaardig en heel erg lekker. 

Ook zuivert zeewier water, neemt CO2 op, werkt als een soort kunstmest én je kunt er papier, biobrandstof, plastic, luiers en zelfs kleding van maken. 

Zeewier bevat namelijk veel cellulose, dat je kunt gebruiken voor de productie van garen, dat je kunt mixen met cellulose uit eucalyptusbomen. Zo krijg je een licht, zacht, sterk en vocht doorlatend materiaal. Het geeft zelfs nog voedingsstoffen af aan je huid, waardoor het ook voor mensen met huidproblemen heel geschikt is. De Nederlandse ontwerpster Nienke Hoogvliet heeft er al uitgebreid mee geëxperimenteerd en ziet het als een reëel alternatief voor katoen. 

Wereldwijd groeit de productie van zeewier snel. Op dit moment wordt er ongeveer 30.4 miljoen ton zeewier geteeld en geoogst. Het grootste deel hiervan komt uit Chinese Ocean Farms, maar ook in Nederland zijn er nu zes zeewierboerderijen, waaronder de Noordzeeboerderij, die de vraag nauwelijks aan kunnen. Het is een ontwikkeling, die we moeten blijven volgen, want wie weet dragen we straks massaal kleding van zeewier, zijn de kerstballen van zeewier zo mooi, dat je ze nooit meer vervangt en valt Earth Overshoot Day weer op 31 december. 

*****
Asceline Groot is ondernemer bij hetkanWEL, schrijfster van ‘Het Nieuwe Groen’ en PhD kandidaat aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In haar columns schrijft zij over (start-up) sociale ondernemingen en trends en ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid.